Suurbier maakte de dingen niet moeilijker dan ze waren. Voetbal ook niet. ‘Een simpel spel’, noemde hij het, dat door spelers zelf moeilijk werd gemaakt. Zelf wist Suurbier precies wat hij op het veld moest doen. Hij groeide als rechtsback uit tot een belangrijke pion in het totaalvoetbal van Ajax en het Nederlands elftal in de gouden jaren 70.
Amsterdamse humor
Suurbier werd op 16 januari 1945 geboren in Eindhoven, maar verhuisde met zijn familie op jonge leeftijd naar Amsterdam. Daar burgerde hij moeiteloos in: vooral de Amsterdams humor - vaak even flauw als aanstekelijk - bleek de jonge Suurbier op het lijf geschreven. Toch was zijn jeugd verre van eenvoudig; zijn jonge jaren werden getekend door het vroege verlies van zijn ouders. Het maakte hem en zijn broer al jong zelfstandig. "Je kunt er wel over zeuren maar daar heb je niks aan", vertelde Suurbier daar zelf over. "Later, als je wat ouder bent en om je heen kijkt bij vrienden, dan denk je wel eens hoe leuk het was als ze erbij waren geweest."
De jonge Suurbier begon met voetballen bij de pupillen van Amstel. Na een testwedstrijd met de jeugdselectie van Amsterdam werd Suurbier door Ajax gescout. Niet het dynamische en soms ook stevige verdedigingswerk waar hij later groot mee werd, maar een atypisch hoogstandje trok de aandacht van de scouts. "Ik speelde misschien niet goed, maar scoorde wel 3 keer. Er was nog een heel mooi doelpunt bij ook, die flipte ik zo achter mijn rug om in de goal. Nou, toen was mijn kostje gekocht."
De 1e moderne back van Nederland
Zodoende begon hij als een snelle en scorende buitenspeler in de opleiding van Ajax. In de jeugd was Suurbier meestal degene die met zijn snelheid voor diepgang en doelpunten moest zorgen. Pas in het jeugdelftal van trainer Jany van der Veen veranderde dat. Die zag in Suurbier een rechtsachter. In die nieuwe rol maakte het talent grote stappen. Suurbier vond het zelf allemaal niet zo bijzonder. ‘Het ging eigenlijk vanzelf. Ik had niet het idee dat ik met iets opzienbarends bezig was.’
Toch was de manier van voetballen van Suurbier wel degelijk bijzonder. Hij werd de 1e moderne back van Nederland. Suurbier schakelde niet alleen zijn directe tegenstander uit, maar speelde ook een serieuze rol in aanvallend opzicht. Hoewel zijn voorzet nog wel eens belachelijk werd gemaakt - Willem van Hanegem grapte eens dat Suurbier de bal expres achter het doel schoot omdat daar bekenden van hem zaten - was hij ieder seizoen met zijn assists en aanvalslust bij menig doelpunt betrokken. De vleugelverdediger pikte bij tijd en wijle zelf ook een doelpunt mee. Suurbier maakte er in zijn Ajax-tijd 19 in totaal.
Met Ajax won hij tussen 1964 en 1977 alle voetbalprijzen. Suurbier werd 7 keer landskampioen, won 4 keer de beker en liet zich met Ajax 3 keer kronen als winnaar van de Europa Cup 1. In 1972 kwam daar de Wereldbeker voor clubteams bij. Vooral onder trainer Rinus Michels werd de rechtsback een steeds slimmere speler. Zijn rushes naar voren werden bedachtzamer, zijn spel meer gecontroleerd. Daarbij waren ook zijn onverzettelijkheid en hardheid typerende kwaliteiten. Suurbier was een meester in het uitschakelen van zijn directe tegenstander.
Sleutelspeler bij Oranje
Ook voor het Nederlands elftal werd hij een sleutelspeler. Op het WK van 1974 in West-Duitsland (dit keer onder de bondscoach Michels) was de rechtsback er alle 7 wedstrijden bij. Oranje verloor de WK-finale uiteindelijk van het gastland. Vier jaar later reikte Oranje opnieuw tot de eindstrijd. Ook Suurbier kon in zijn allerlaatste interland, de WK-finale tegen Argentinië, niet voorkomen dat Nederland het goud opnieuw misliep. Hij speelde tussen 1966 en 1978 60 interlands: 53 als Ajacied en 4 als speler van Schalke 04.
Koning van de Voetbalhumor
In zijn rijke loopbaan ontpopte Suurbier zich tot de koning van de vaderlandse voetbalhumor. Zeker als onderdeel van het komisch duo Snabbel en Babbel, met ploeg- en clubgenoot Ruud Krol, bevestigde hij zijn status als Amsterdamse grappenmaker en plaaggeest. De anekdotes over de streken van Suurbier zijn talloos.
Hij specialiseerde zich in practical jokes, die vaak gepaard gingen met een onderbroekenlol van het puurste soort. Toch nam hij het voetbal bloedserieus. Dat zag ook Willy van de Kerkhof, zijn teamgenoot bij Oranje. "Hij kon 's nachts de beest uithangen tot 3 uur of half 4, maar als zijn cluppie moest spelen op zondag om half 3, dan stond hij er altijd. Wat een prachtgozer!"
Zelf vond Suurbier dat je als voetballer onverzettelijk moest zijn. "Je moet weten wat je kwaliteiten zijn, voetbalgogme hebben", vertelde de Ajacied op latere leeftijd. "Én karakter. Een houding van: niemand speelt mij uit het elftal. Ik had die houding en dat karakter en ben trots op de 509 wedstrijden die ik als Ajacied heb mogen spelen. Trots ook op alles wat ik heb behaald en dat ik met zoveel goede spelers heb mogen voetballen."
Dat immense aantal Ajax-wedstrijden bezorgde Suurbier een topnotering in de Club van 100, de eregalerij van Ajacieden. De verdediger moet alleen Mister Ajax Sjaak Swart (603) voor laten in de Club van 100. Danny Blind (493) en Piet Keizer (489) geven de top 4 extra kleur.
Loyale vriend
Nadat hij in 1977 bij Ajax was vertrokken en voor Schalke 04 en FC Metz had gevoetbald, verhuisde Suurbier naar de Verenigde Staten. Daar zou hij - op een korte periode in Nederland bij Sparta na - jarenlang blijven. Onder Michels speelde hij voor de Los Angeles Aztecs. Ook bij de San Jose Earthquakes, waar hij zowel speler als trainer was, was de oud-Ajacied uitstekend op zijn gemak. Suurbier woonde en werkte, ook als barman, in totaal 32 jaar in de Verenigde Staten. Voor Ajax was hij daar actief als technisch directeur van Ajax Orlando. In Nederland maakte hij in 2002 deel uit van de technische staf van sc Heerenveen.
Achter de grappen en grollen van Suurbier ging dus ook veel leed schuil. Na zijn carrière had hij het niet altijd even makkelijk. Zeker op zakelijk vlak ging er veel mis. Voetbaljournalist Johan Derksen leerde hem goed kennen en schreef in de Voetbal International een portret over zijn vriend. "Je krijgt een zwak voor hem. Je kunt nooit kwaad op hem worden, hij is goed voor iedereen, behalve voor zichzelf. (…) Suurbier is een fantastisch mens, een loyale vriend. Ik heb hem nog nooit iets naars over iemand anders horen zeggen."
Ajax wenst de nabestaanden van Wim Suurbier heel veel sterkte met de verwerking van dit verlies.
